آبله مرغان یک بیماری نسبتاً شایع در کودکان است. البته بزرگسالان هم به آن دچار می‌شوند و نشانه‌های آبله مرغان در آنها شدیدتر است. این بیماری ویروسی است و شدیداً واگیر دارد.
در بیشتر موارد آبله مرغان عفونتی است که فقط یک بار و به طور معمول در کودکی یا نوجوانی فرد را مبتلا می‌کند، اما این امر صددرصد نیست. امکان بسیار کمی وجود دارد که برخی از افراد در بزرگسالی یک بار دیگر آبله مرغان را تجربه کنند که البته شاید این بار کمی متفاوت باشد.
همچنین برخی از افراد ممکن است در دوره کودکی آبله مرغان نگرفته باشند یا واکسن آن را دریافت نکرده باشند، در این صورت شاید در دوره بزرگسالی به آبله مرغان دچار شوند. احتمال اینکه این عفونت ویروسی در بزرگسالی با عوارض جدی همراه باشد، بیشتر است.در ادامه این مطلب از دکتر مهناز شکروی با بیماری آبله مرغان و علائم آن بیشتر آشنا شوید .
آبله مرغان
آبله مرغان یک نوع از بیماری‌های ویروسی است که در اثر عفونت با ویروس واریسلا زوستر (VZV) به وجود می‌آید. این بیماری ویروسی، بثورات پوستی ایجاد می‌کند که با تاول‌های کوچک، همراه با خارش شروع شده و در نهایت تبدیل به جوش می‌شود، شروع علائم از قسمت‌های صورت، پشت و سینه است. حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ تاول در بدن افراد ظاهر می‌شود.
علائم بیماری آبله مرغان
علائم آبله مرغان در چند مرحله ظاهر می‌شوند. قبل از ظهور بثورات ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
● خستگی یا احساس ناخوشی و بی‌حالی
● تبی که سه تا پنج روز طول می‌کشد و معمولا کمتر از 39 درجه سانتی‌گراد است
● از دست دادن اشتها
● دردهای عضلانی یا مفصلی
● علائم سرماخوردگی مانند سرفه یا آبریزش بینی
● سردرد
پس از این علائم، موارد زیر رخ می‌دهند:
بثورات خارش‌دار روی صورت، بدن یا داخل دهان و گاهی اوقات روی پلک‌ها یا اندام تناسلی ظاهر می‌شوند. شدت بثورات می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد.
بثورات به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند. سه تا پنج روز طول می‌کشد که این تاول‌ها از بین بروند. از آنجا که تاول‌های زیادی روی پوست وجود دارد، ممکن است بعضی از آنها زودتر از بقیه بهبود پیدا کنند.
پوسته‌ها و دلمه‌هایی که تاول‌های از بین رفته را می‌پوشانند بعد از حدود یک هفته بهبود می‌یابند.
چه کسی در معرض خطر است؟
افرادی که در معرض خطر بیشتر عوارض آبله مرغان هستند عبارتند از:
-افرادی که سیستم ایمنی آنها توسط داروها، مانند شیمی درمانی، یا بیماری مانند سرطان یا HIV ضعیف شده است.
-افرادی که برای بیماری یا بیماری دیگری مانند آسم از داروهای استروئیدی استفاده می کنند
-نوزادانی که مادرانشان هرگز آبله مرغان یا واکسن آن را نگرفته اند
-زنان بارداری که آبله مرغان نگرفته اند
-افرادی که سیگار می کشند
-نوجوانان و بزرگسالان
بیماری چگونه شیوع پیدا می کند؟
تنفس ذرات هوای آلوده به این ویروس یا تماس با ترشحات تاول ها منجر به انتقال این بیماری می شود.
آبله مرغان از 1 تا 2 روز قبل از پیدایش بثورات تا زمانی که تمام تاول ها خشک شوند مسری است.
پس از ابتلا به آبله مرغان، ویروس این بیماری سال ها در سلول های عصبی شما باقی می ماند.
این ویروس سال ها بعد دوباره می تواند “بیدار” و فعال شود که در این صورت به آن زونا گفته می شود.
آبله مرغان چگونه درمان می‌شود؟
توصیه می‌شود اکثر افرادی که دچار آبله مرغان می‌شوند تا زمانی که دوره آبله مرغان تمام می‌شود با اقداماتی علائم خود را مدیریت کنند. در واقع درمان آبله مرغان اقداماتی است که برای تسکین علائم فرد صورت می‌گیرد تا دوره بیماری وی تمام شود.
برای جلوگیری از گسترش ویروس، والدین کودکانی که دچار آبله مرغان می‌شوند، باید آنها را از رفتن به مدرسه باز دارند و در خانه از آنها مراقبت کنند. برای تسکین خارش بثورات پزشک ممکن است برای شما آنتی هیستامین یا پماد موضعی تجویز کند. علاوه بر آن می‌توانید با استفاده از لوسیون‌های بدون عطر و بو، استفاده از لباس‌های نخی به کاهش خارش کمک کنید.
اگر دچار عوارض ناشی از آبله مرغان شدید و یا در معرض این عوارض قرار داشتید، پزشک شما ممکن است برای شما داروهای ضد ویروسی تجویز کند. این داروهای ضد ویروس آبله مرغان را درمان نمی‌کنند بلکه باعث کاهش شدت علائم از طریق کاهش فعالیت ویروسی می‌شوند و این به سیستم ایمنی شما اجازه می‌دهد تا سریع‌تر بهبود یابد.
به طور کلی بدن می‌تواند اکثریت موارد ابتلا به آبله مرغان را برطرف کند. مردم معمولاً طی یک تا دو هفته پس از تشخیص، به فعالیت عادی خود باز می‌گردند. هنگامی که آبله مرغان بهبود می‌یابد، بیشتر مردم نسبت به ویروس ایمن می‌شوند. در واقع ویروس دوباره فعال نمی‌شود، زیرا به طور معمول VZV در بدن فرد باقی می‌ماند.
در موارد نادری ممکن است دوباره ویروس ظاهر شود تا باعث نوع دیگری از آبله مرغان شود، این حالت در بیماری زونا شایع‌تر است. در واقع VZV که در بدن فرد قرار دارد، در طول دوره بزرگسالی، هنگامی که سیستم ایمنی بدن به طور موقت ضعیف می‌شود، دوباره فعال می‌شود و خود را به صورت زونا نشان می‌دهد. که این حالت بیشتر در اثر افزایش سن و بیماری ناتوان کننده ایجاد می‌شود.
واکسن آبله مرغان
یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین سوالات درباره این بیماری این است که آیا واکسنی برای آبله مرغان وجود دارد؟ بله! واکسن موثری وجود دارد (گاهی اوقات به‌عنوان واکسن آبله مرغان شناخته می‌شود) که از فرد دربرابر ویروس آبله مرغان محافظت می‌کند. باید بدانید امروزه تزریق این واکسن به‌عنوان بخشی از برنامه معمول ایمن‌سازی دوران کودکی در بسیاری از کشورها مانند ایران تبدیل شده است.
تخمین زده می‌شود 2 دوز توصیه‌شده واکسن 98 درصد از ابتلا‌به آبله مرغان در کودکان و 75 درصد در نوجوانان و بزرگسالان محافظت کند. بنابراین ممکن است بعد از واکسیناسیون عفونت ایجاد شود. همچنین این احتمال وجود دارد که فردی که واکسن را دریافت کرده است، پس از تماس نزدیک با فردی که زونا دارد، به آبله مرغان مبتلا شود.
به‌طور کلی، دو دوز از واکسن آبله مرغان حدود 94 درصد در پیشگیری از این بیماری در طول زندگی شما موثر است. بزرگسالانی که در کودکی آبله مرغان نداشته‌اند، دو نوبت با فاصله حدود یک ماه دریافت می‌کنند. توجه داشته باشید پزشک شما ممکن است به دلایل زیر دریافت این واکسن را برای شما توصیه نکند:
- یک بیماری متوسط یا شدید دارید.
- قصد دارید در 30 روز آینده باردار شوید.
- به هر یک از مواد تشکیل‌دهنده واکسن مانند ژلاتین یا نئومایسین حساسیت دارید، یا به دوز قبلی -واکسن آبله مرغان واکنش آلرژیک جدی داشتید.
- تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی قرار گرفته‌اید.
- داروهای استروئیدی مصرف کرده‌اید.
- یک بیماری دارید که سیستم ایمنی بدن شما را به خطر می‌اندازد، مانند HIV
- اخیراً خون دریافت کرده‌اید.
کلام آخر
افرادی که به هر علت دستگاه ایمنی ضعیف‌تری دارند، مانند کسانی که داروهای سرکوبگر ایمنی دریافت می‌کنند یا تحت شیمی‌درمانی هستند در صورت ابتلا به آبله‌مرغان در بزرگسالی، در معرض احتمال بالاتر بروز عوارض جدی هستند؛ در نتیجه در فصل بروز آبله مرغان بیشتر باید مراقب خود باشند.
